الکتروشوک قلبی ویژگی ها و انواع آن:
دستگاه الکتروشوک به‌عنوان یک درمان اضطراری قلب در زمانی که پمپاژ خون به مغز متوقف شده است با استفاده از جریان برق به قلب شوک وارد کرده وسبب ایجاد ضربان طبیعی قلب می‌شود.
الف) دستگاه الکتروشوک
در زمانی که قلب فعالیت الکتریکی طبیعی خود را از دست داده و یا ریتم غیر‌عادی پیدا کرده است، دستگاه دفیبریلاتور با ایجاد شوک الکتریکی سبب انقباض هماهنگ تمام سلول‌های قلب می‌شود. این عمل باید طی چند دقیقه از شروع آریتمی بطنی انجام بگیرد.
پزشکان، پرستاران و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی، که آموزش دیده‌اند و حتی یک شخص معمولی در مکانی عمومی می‌تواند با دفیبریلاتور خارجی اتوماتیک کار کند.
ب) انواع مختلف الکتروشوک (defibrillator)
بر اساس طول موج:
دستگاه الکتروشوک مونوفازیک (Monophasic)
این دستگاه‌ها که جریان الکتریکی را با یک جهت به قلب هدایت می‌کنند، به دلیل بهتر بودن دستگاه الکتروشوک بای فازیک، استفاده کم‌تری دارند.
دستگاه الکتروشوک بای فازیک (Biphasic)
دستگاه الکتروشوک بای فازیک یا دو فاز، جریان الکتریکی را به شکل دو مرحله‌ای و در دو سوی رفت و برگشت به سمت قلب هدایت می‌کنند. این دستگاه‌ها با انرژی کمتر و اثر درمانی بیشتر آسیب احتمالی کم‌تری را به سلول‌ها و کارکرد قلب وارد می‌کنند.
بر اساس موقعیت قرارگیری:
Automatic external defibrillator (AED)
برای افراد ساده و تکنسین فوریت‌ها قابل استفاده است. این دستگاه در اماکن عمومی نیز موجود است. این دستگاه قابلیت تجزیه و تحلیل خودکار ریتم قلب را دارد همچنین به کاربران اعلام می‌کند که در صورت لزوم شوک ایجاد کنند یا خودش به صورت خودکار شوک ایجاد می‌کند.
(ALS) Advanced life support
دستگاهی که در بیمارستان‌ها و آمبولانس‌ها کاربرد دارد.
Implantable cardioverter defibrillator (ICD)
این دستگاه که درون بدن کاشته می‌شود به وسیله سیم و الکترود به قلب متصل شده و در صورت نیاز به صورت خودکار شوک ایجاد می‌نماید.
Wearable defibrillator
این دستگاه در بیرون از بدن جای گرفته و برای بیمارانی که در خطر آریتمی کوتاه مدت هستند یا نیازی به دستگاه کاشتنی ندارند، تجویز می‌شود.
پ) اقدامات لازم در زمان استفاده
- CPR یا احیای قلبی ریوی
- استفاده از داروهای IV
- اکسیژن درمانی که معمولا با قرار دادن لوله تنفسی همراه است
- استفاده از ضربان ساز موقت
ت) خطرات و عوارض احتمالی
از خطرات استفاده از این دستگاه می‌توان به سوختگی پوست و مرگ بافت عضلانی قلب اشاره کرد.
ث) نگهداری از دستگاه
- دستگاه را دور از تابش شدید آفتاب، گرما، رطوبت، سرمای شدید و مجاورت محلول‌های شیمیایی قرار دهید.
- در زمان‌های معینی مثلاً هر ۲ هفته یا هر ۱ ماه سیم دستگاه را از برق کشیده و آن را روشن بگذارید تا باطری آن به طورکامل تخلیه شود سپس با اتصال به برق، باتری را مجدد شارژ نمایید.
- باقی ماندن ژل روی پدال باعث ایجاد رسوب و اختلال در روند عملکرد دستگاه می‌شود بنابراین بعد از استفاده از دستگاه، ژل‌ها را از روی صفحه پدال‌ها تمیز کنید.
- بعد از ضدعفونی کردن از خشک شدن محلول‌های استفاده شده مطمئن شوید.
- برای ضدعفونی کردن دستگاه از محلول‌هایی که کارخانه دستگاه تایید کرده است، استفاده کنید.
- سیم های دستگاه نباید در طولانی مدت تحت فشار و خم‌شدگی قرار بگیرند.
- در هنگام تخلیه انرژی، پدال‌ها نباید به یکدیگر چسبیده باشند.
- با استفاده از دستکش، تاثیر شوک الکتریکی احتمالی به خاطر تماس با بیمار را کاهش دهید.
- در صورت استفاده در آمبولانس، ماشین را خاموش کنید.
- در دستگاه‌های AED، شارژ دستگاه را بررسی کرده و ترجیحا تعدادی پد اضافه با خود داشته باشید تا در صورت لزوم برای دیگر افراد، با عوض کردن الکترود چسبی عمل احیاء انجام شود.
- در طول استفاده جریان اکسیژن را قطع کنید.
- برای تمیز کردن از پارچه‌های بی پرز و محلول‌های پاک کننده استفاده کنید.
- برای تمیز کردن ژل خشک شده روی پدال از ابزار نوک تیز استفاده نکنید.
