همه چیز درباره ملاتونین
ملاتونین چیست؟
ملاتونین هورمونی طبیعی است که به واسطه غده پینه آل یا صنوبری در مغز تولید میشود و در جریان خون آزاد میشود. از آنجا که هورمونها پیام رسانهای شیمیایی بدن هستند که پیام ها را به قسمت های مختلف بدن ارسال میکنند، هورمون ملاتونین نیز در مناطق دیگر بدن از جمله چشم ها، روده و مغز استخوان هم دیده میشوند.
این هورمون که با نام هورمون خواب هم شناخته میشود، بدن را برای رفتن به خواب آماده میکند. البته توجه کنید که این هورمون به خودی خود نمیتواند شما را به خواب ببرد، بلکه وظیفه آن یادآوری به بدن برای رفتن به خواب است.
یکی از مکملهایی که مصرف آن در بین افراد مبتلا به بی خوابی رایج است، مکملهای ملاتونین است که در بسیاری از کشورهای دنیا بدون نیاز به نسخه پزشک در دسترس هستند.
ملاتونین ایجاد شده در مغز به عنوان درون زا یا اندوژن نیز شناخته میشود. جالب توجه است که این هورمون میتواند در خارج از بدن نیز ساخته شود که به آن ملاتونین اگزوژن گفته میشود که معمولا به صورت مصنوعی در آزمایشگاه ها ساخته میشود و از آن به عنوان مکمل غذایی که معمولا به صورت کپسول، قرص و شربت در دسترس است استفاده میشود.
نحوه عملکرد ملاتونین در بدن:
میدانیم که این هورمون کمک کننده در تنظیم خواب و بیداری است. علاوه بر این هورمون ملاتونین به تنظیم فشارخون، دمای بدن و کنترل سطح دیگر هورمونها کمک میکند.
از زمانی که هوا رو به تاریکی میرود، سطح ملاتونین نیز افزایش یافته و برای بدن پیام رسیدن تایم خواب را ارسال میکند. نکته جالب در مورد این هورمون این است که به گیرنده هایی در بدن متصل شده که منجر به ایجاد آرامش در بدن میشود. برای مثال ملاتونین در مغز به گیرندههایی متصل میشود که در نهایت به کاهش فعالیت نورونها منجر میشود.
به علاوه این موضوع، ملاتونین میتواند هورمون دوپامین را غیرفعال کند. از طرفی هم ملاتونین در چرخه خواب و بیداری چشم ها اثرگذار است.
بر اساس پیشنهاد محققین موارد زیر برای کمک به خواب رفتن موثر هستند:
۱- نورهای مصنوعی مثل نور چراغ و نور صفحه موبایل هورمون ملاتونین را کاهش داده و یکی از روشهایی به حساب میآید که بدن متوجه میشود وقت بیدار شدن است.
۲- مصرف سیگار، تماس زیاد با نور در شب، استرس، افزایش سن و عدم تماس با نور طبیعی از مواردی هستند که میتوانند بر سطح ملاتونین تاثیر بگذارند.
۳- از آنجا که این هورمون برای به خواب رفتن به بدن کمک میکند، افرادی که دچار کمبود این هورمون هستند، در خوابیدن دچار مشکل میشوند.
۴- مصرف مکمل ملاتونین میتواند به جبران سطح پایین هورمون ملاتونین کمک کند.
عوارض جانبی ملاتونین:
مصرف کوتاه مدت مکملهای ملاتونین عوارض جانبی زیادی ندارد اما شایع ترین عارضه جانبی ملاتونین شامل سرگیجه، سردرد و خواب آلودگی در طول روز میباشد.
در کودکان نیز ممکن است با مصرف ملاتونین، آنها دچار شب ادراری یا بیقراری شوند.
از آنجا که اطلاعات زیادی در مورد عوارض مصرف ملاتونین در دسترس نیست، افراد بهتر است قبل از استفاده از این مکمل حتما با پزشک خود مشورت کنند.